در بازار خودرو ایران، خرید و فروش خودرو صفر کیلومتر جایگاه ویژهای دارد. با توجه به پرنوسان بودن، هیاهوی قیمتها، برندها و شرایط اقساطی یا نقدی، یکی از مهمترین مسائلی که گاهی نامشخص باقی میماند، موضوع «مالیات فروش خودرو صفر» است. بسیاری از خریداران و فروشندگان به اشتباه تصور میکنند که چون خودرو هنوز به نام کسی ثبت نشده یا تازه از کارخانه آمده، مشمول مالیات خاصی نمیشود. اما در واقعیت، مالیات فروش خودرو صفر نیز همانند سایر معاملات دارای بار مالیاتی مشخصی است. مالیاتهای پنهان در مراحل فروش خودرو و تعویض پلاک که در صورت عدم رعایت آن، میتواند روند معامله را متوقف یا منجر به جرائم مالیاتی شود.
چه فروش خودرو از دم قسط بدون پیش پرداخت و چه نقدی، مالیات فروش خودرو صفر باید در نظر گرفته شود. در این مقاله به صورت کامل، دقیق و بهروز به بررسی ابعاد مختلف مالیات فروش خودرو صفر در سال ۱۴۰۴ میپردازیم.
نوع مالیات | نرخ تقریبی | زمان پرداخت | پرداختکننده معمول | توضیحات تکمیلی |
مالیات بر ارزش افزوده (VAT) | ۹٪ از قیمت خودرو | هنگام خرید از کارخانه یا نمایندگی | خریدار | در فاکتور رسمی فروش قید میشود |
مالیات نقل و انتقال | ۳٪ تا ۶٪ | هنگام تنظیم سند رسمی | فروشنده یا توافقی | در دفاتر اسناد رسمی یا مراکز تعویض پلاک |
مالیات خودروهای لوکس | تا ۲۰٪ | سالیانه یا هنگام فروش | مالک خودرو | خودروهای بالای ۳ میلیارد تومان |
عوارض شمارهگذاری | متغیر (۵۰۰هزار تا ۳میلیون) | پیش از پلاکگذاری | خریدار | در مراکز شمارهگذاری راهور پرداخت میشود |
پادکست صوتی زیر برای شما آماده شده است تا در صورت تمایل مقاله مالیات فروش خودرو صفر چقدر است را به صورت شنیداری گوش کنید:
مالیات فروش خودرو صفر چیست؟
مالیات فروش خودرو صفر، به هزینهای گفته میشود که در زمان نقل و انتقال یک خودروی صفر کیلومتر (کارنکرده و نو) باید پرداخت شود.مالیات فروش خودرو صفر شامل دو بخش اصلی است:
- مالیات بر ارزش افزوده (VAT):
این مالیات برابر با ۹٪ قیمت نهایی خودرو است و در زمان صدور فاکتور از سوی کارخانه یا نمایندگی مجاز از خریدار به عنوان مالیات فروش خودرو صفر دریافت میشود. - مالیات نقل و انتقال:
این بخش از مالیات فروش خودرو صفر بر اساس ارزش خودرو توسط سازمان امور مالیاتی محاسبه میشود. بهطور معمول بین ۳٪ تا ۶٪ قیمت خودرو است.
برای مثال:- خودروی ۵۰۰ میلیون تومانی → حدود ۳.۵ میلیون تومان
- خودروی ۷۰۰ میلیون تومانی → حدود ۴.۵ میلیون تومان
- خودروی ۱ میلیاردی → حدود ۶ تا ۷ میلیون تومان
نکته: در صورت لوکس بودن خودرو (قیمت بالاتر از ۳ میلیارد تومان):
مالیات اضافی بهعنوان مالیات سالیانه خودروهای لوکس نیز به مالیات فروش خودرو صفر اضافه میشود که نرخ آن میتواند تا ۲۰٪ هم برسد، بسته به ارزش خودرو.
باید بدانید که مالیات فروش خودرو صفر با هدف شفافسازی معاملات، جلوگیری از فرار مالیاتی و تأمین درآمد عمومی دولت تعیین شده و طبق قوانین جاری کشور دریافت میشود.
نحوه محاسبه مالیات فروش خودرو صفر
مالیات فروش خودرو صفر به صورت زیر برای اغلب خودروها قابل محاسبه است. اما در صورتی که سوالی درباره این موضوع داشتید یا ابهامی در مبایعه نامه فروش خودرو درباره مالیات فروش خودرو صفر خود مشاهده کردید، میتوانید با مشاورین با تجربه کارپایا برای مشورت و راهنمایی از طریق شماره تلفن 02158919 تماس بگیرید.
محاسبه مالیات فروش خودرو صفر شامل دو بخش اصلی است:
- ارزش افزوده: مالیات ارزش افزوده = قیمت کل × ۹٪
- نقل و انتقال: این مبلغ بر اساس ارزش خودرو در جدول نرخهای مصوب سازمان امور مالیاتی تعیین میشود. برای مثال:
- خودروی ۵۰۰ میلیون تومانی: حدود ۳.۵ میلیون تومان مالیات نقل و انتقال
- خودروی ۸۰۰ میلیون تومانی: حدود ۵.۶ میلیون تومان
مثال:
برای یک خودروی صفر با قیمت ۷۰۰ میلیون تومان:
- مالیات ارزش افزوده: ۶۳ میلیون تومان
- مالیات نقل و انتقال: حدود ۴.۵ میلیون تومان
- مجموع مالیات: حدود ۶۷.۵ میلیون تومان
انواع مالیات فروش خودرو صفر
در فرآیند فروش خودرو صفر کیلومتر، ممکن است چند نوع مالیات مختلف از خریدار یا فروشنده به عنوان مالیات فروش خودرو صفر اخذ شود:
- مالیات بر ارزش افزوده (VAT): این مالیات معادل ۹٪ از ارزش فروش خودرو است که هنگام خرید خودرو صفر از کارخانه یا نمایندگی دریافت میشود.
- مالیات نقل و انتقال: در زمان ثبت سند رسمی در دفاتر اسناد رسمی یا سامانه راهور به عنوان مالیات فروش خودرو صفر برای نقل و انتقال آن اعمال میشود.
- مالیات خودروهای لوکس: در صورت بالا بودن ارزش خودرو (معمولاً بالای ۳ میلیارد تومان)، خودرو مشمول مالیات سالیانه خودروهای لوکس میشود.
عوارض شمارهگذاری و خدمات شمارهگذاری: این بخش نیز ممکن است برای برخی خودروها جداگانه دریافت شود.
مالیات نقل و انتقال در فروش خودرو صفر به عهده کیست؟
یکی از پرتکرارترین سوالات در این حوزه این است که آیا پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو صفر به عنوان مالیات فروش خودرو صفر بر عهده خریدار است یا فروشنده؟
پاسخ ساده این است که:
- قانوناً پرداخت مالیات نقل و انتقال بر عهده فروشنده است.
- اما در مبایعه نامه فروش خودرو، طرفین میتوانند توافق کنند که این هزینه را خریدار تقبل کند. بنابراین درج صریح این مورد در قرارداد الزامی است.
در معاملات اقساطی یا فروش خودرو از دم قسط بدون پیش پرداخت، معمولاً سند بهطور رسمی منتقل نمیشود تا پایان اقساط؛ در نتیجه، پرداخت مالیات فروش خودرو صفر برای نقل و انتقال نیز به تعویق میافتد، مگر آنکه توافق خاصی میان طرفین صورت گیرد.
آیا مالیات فروش خودرو صفر لوکس و داخلی تفاوت دارد؟
خودروهای لوکس در ایران طبق قانون بودجه سالانه کشور تعریف میشوند. برای سال ۱۴۰۴، خودروهایی که ارزش آنها بالاتر از ۳ میلیارد تومان باشد، مشمول مالیات لوکس در زیر مجموعه مالیات فروش خودرو صفر هستند. این مالیات، جدای از مالیات ارزش افزوده و نقل و انتقال است و معمولاً به صورت سالیانه دریافت میشود. در مقابل، خودروهای داخلی معمولاً تنها مشمول ارزش افزوده و نقل و انتقال میشوند.
جدول مقایسهای:
نوع خودرو | قیمت تقریبی | نوع مالیاتها | نرخ مالیات | توضیحات |
خودروی داخلی | زیر ۲ میلیارد تومان | نقل و انتقال + ارزش افزوده | ۹٪ + ۳٪ | معاف از مالیات لوکس |
خودروی خارجی (لوکس) | بالای ۳ میلیارد تومان | نقل و انتقال + ارزش افزوده + لوکس | تا ۲۰٪ | بسته به برند، مدل و سال ساخت |
نکته مهم: اگر خودرو وارداتی صفر باشد ولی ارزش آن زیر ۳ میلیارد باشد، از مالیات لوکس به عنوان مالیات فروش خودرو صفر معاف است.
مالیات ارزش افزوده در مالیات فروش خودرو صفر
مالیات ارزش افزوده یا VAT نوعی مالیات غیرمستقیم است که در مراحل مختلف تولید و عرضه کالا اعمال میشود. این مالیات در حال حاضر در ایران معادل ۹٪ است و در زمان فروش از خریدار تحت عنوان مالیات فروش خودرو صفر دریافت میشود.
در واقع این مبلغ در فاکتور فروش خودرو بهصورت جداگانه به عنوان مالیات فروش خودرو صفر (ارزش افزوده) درج میشود و بخشی از مبلغ پرداختی خریدار محسوب میشود. شرکتهای تولیدی خودرو موظف هستند این مبلغ را دریافت کرده و به حساب دولت واریز نمایند.
نحوه محاسبه مالیات فروش خودرو صفر داخلی
برای خودروهای داخلی، معمولاً دو مالیات اصلی اعمال میشود: ارزش افزوده (۹٪) و نقل و انتقال (۵۰۰ هزار تا ۶ میلیون تومان). در ادامه، محاسبه مالیات برای چند خودرو داخلی محبوب آورده شده است:
جدول محاسبه مالیات خودروهای داخلی:
نام خودرو | قیمت خودرو (تومان) | مالیات ارزش افزوده (۹٪) | مالیات نقل و انتقال | مجموع مالیات |
تارا اتومات | ۶۲۰ میلیون | ۵۵.۸ میلیون | ۴ میلیون | ۵۹.۸ میلیون |
دنا پلاس توربو | ۵۷۰ میلیون | ۵۱.۳ میلیون | ۳.۵ میلیون | ۵۴.۸ میلیون |
شاهین G | ۵۴۰ میلیون | ۴۸.۶ میلیون | ۳ میلیون | ۵۱.۶ میلیون |
نکته: قیمت روز خودروها حدودی نوشته شده است.
چک لیست الزامات پرداخت مالیات فروش خودرو صفر
برای اینکه در فرآیند فروش خودرو صفر دچار مشکل نشوید، حتماً موارد زیر را قبل از تنظیم قرارداد یا مراجعه به مراکز تعویض پلاک بررسی و اجرا کنید. چک لیست الزامات پرداخت مالیات فروش خودرو صفر به شما کمک میکند تا تمامی مراحل قانونی را بهدرستی طی کرده و از بروز جریمهها یا تأخیر های اضافی جلوگیری کنید:
✅ چک لیست پرداخت مالیات فروش خودرو صفر:
- استعلام ارزش روز خودرو از مراجع رسمی (سازمان امور مالیاتی یا سامانه راهور)
- بررسی نوع خودرو (داخلی، مونتاژ، وارداتی، یا لوکس)
- بررسی وضعیت فاکتور رسمی فروش از نمایندگی یا شرکت سازنده
- محاسبه ارزش افزوده بر اساس نرخ ۹٪
- محاسبه مالیات نقل و انتقال از طریق جدول نرخهای مالیاتی
- ثبت مشخصات خریدار و فروشنده در سامانه نقل و انتقال
- تعیین پرداختکننده مالیات در متن مبایعهنامه
- تسویه تمامی مالیاتها پیش از مراجعه به تعویض پلاک
- دریافت رسید رسمی پرداخت مالیات از سامانه دولتی
- مطابقت شماره شاسی، شماره موتور و پلاک با فاکتور خرید
مالیات فروش خودرو صفر از دم قسط بدون پیش پرداخت
در معاملات اقساطی بهخصوص فروش خودرو از دم قسط بدون پیش پرداخت، باید توجه داشت که وضعیت مالیاتها پیچیدهتر از فروش نقدی است. چرا که معمولاً در این نوع قراردادها، سند به صورت قطعی به خریدار منتقل نمیشود و در نتیجه برخی مالیاتها نیز به صورت موقت پرداخت نمیشوند یا مسئولیت آنها در مبایعهنامه محفوظ میماند.
با این حال:
- مالیات ارزش افزوده که نوع اول از مالیات فروش خودرو صفر محسوب میشود معمولاً در همان زمان تحویل خودرو از خریدار گرفته میشود.
- مالیات نقل و انتقال، بسته به مفاد قرارداد، ممکن است تا پایان پرداخت اقساط به تعویق بیفتد.
- بهتر است در متن مبایعهنامه، مسئولیت پرداخت مالیاتها در هر مرحله بهطور دقیق مشخص شده باشد.
نقش مالیات فروش خودرو صفر در تنظیم مبایعه نامه فروش
در هنگام تنظیم مبایعه نامه فروش خودرو، باید بندهایی مربوط به مالیات فروش خودرو صفر بهطور دقیق و شفاف گنجانده شود. یکی از اشتباهات رایج خریداران و فروشندگان، نادیده گرفتن جزئیات مربوط به مالیات فروش خودرو صفر در قرارداد است.
نکات ضروری:
- مشخص شود که کدام یک از طرفین مسئول پرداخت مالیات نقل و انتقال است.
- اگر پرداخت اقساطی است، قید شود که مالیات در کدام مرحله پرداخت میشود.
- بهتر است مبلغ مالیات ارزش افزوده در فاکتور رسمی فروش قید شود.
- بند عدم تعهد متقابل در صورت بروز مشکل مالیاتی نیز پیشنهاد میشود تا از اختلافات بعدی جلوگیری شود.
آیا مالیات در چگونگی فروش خودرو در بورس تأثیر دارد؟
در سالهای اخیر، عرضه خودرو در بورس کالا به عنوان یکی از روشهای شفاف در چگونگی فروش خودرو در بورس مطرح شده است. اما این سؤال پیش میآید که آیا فروش خودرو از این طریق شامل مالیات میشود یا خیر؟
پاسخ این است که بله؛ تمامی خودروهای عرضهشده در بورس نیز مشمول قوانین مالیاتی کشور و مالیات فروش خودرو صفر هستند.
- مالیات ارزش افزوده توسط خودروساز از خریدار اخذ میشود.
- مالیات نقل و انتقال پس از اعلام برندگان قرعهکشی و پیش از صدور سند اعمال میشود.
- خودروهای وارداتی یا مونتاژی نیز مشمول مالیاتهای گمرکی و ارزش افزوده جداگانه خواهند بود.
در بورس، بهدلیل نظارت دقیق بر قیمتها و پرداختها، اغلب فرایند مالیاتی شفافتر و قابل پیگیریتر از بازار آزاد است.
جمعبندی نهایی
در شرایط اقتصادی امروز، آگاهی از هزینههای جانبی مانند مالیات، نقش تعیینکنندهای در مدیریت صحیح معاملات خرید و فروش خودرو دارد. مالیات فروش خودرو صفر موضوعی است که نهتنها در قیمت نهایی تأثیر دارد، بلکه در کل فرآیند قانونی معامله و انتقال سند نیز مؤثر است. چه قصد فروش فوری داشته باشید، چه وارد فرآیند فروش خودرو از دم قسط بدون پیش پرداخت شوید، و چه بخواهید از روشهای نوین مثل فروش خودرو در بورس استفاده کنید، باید از قوانین مالیاتی اطلاع کامل داشته باشید. توصیه ما این است که پیش از هر اقدام عملی، استعلام دقیق از سامانههای دولتی انجام داده و با کارشناس حقوقی ما در کارپایا یا امور مالیاتی مشورت کنید تا هیچ بخشی از مسیر قانونی معامله مغفول نماند.
دیدگاه شما